ნინო გელაშვილი
ნინო თოფურიძე
`ვერსია`
18-19 თებერვალი, 2009 წ.
ბოლო დროს ბანკებიდან სესხის გამოტანა ცხოვრების ჩვეულებრივ წესად იქცა. სესხები განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია მცირე ბიზნესის მქონე ადამიანებისთვის. `ვერსია~ დაინტერესდა ეკონომიკური კრიზისის ფონზე რამდენად ეხმარება ბანკი მომხმარებელს და ეს თანამშრომლობა რამდენად უწყობს ხელს მცირე ბიზნესის განვითარებას.
ამ მიზნით `ვერსიამ~ ვაგზლის მიმდებარე ტერიტორიაზე არსებულ ბაზრობაზე 100 მოვაჭრეს მიმართა შეკითხვით: `გაქვთ თუ არა ბანკიდან სესხი აღებული?~
შედეგები შემდეგნაირად გადანაწილდა:
56 % მაქვს;
26 % არ მაქვს;
18 მქონდა;
ამ დროისთვის ბანკები სესხებს თითქმის შეუფერხებლად გასცემენ.
`საქართველოს ბანკი~ აგრარულ, მიკროსაფინანსო, სამომხმარებლო და იპოთეკურ სესხებს გასცემს, მოქმდებს ავტოგანვადების სისტემაც. სესხების წლიური საშუალო პროცენტი 16-20%-ია, ზოგიერთ შემთხვევაში კი სესხის პროცენტი მომხმარებლის ხელფასზე, თანხის რაოდენობასა და სესხის ხანგრძლივობაზეა დამოკიდებული.
`საქართველოს ბანკი~ იპოთეკურ სესხზე გარანტად სარემონტო ბინას ან იმ სახლს ითხოვს, რომლის შესაძენადაც ხდება თანხის გამოტანა. ანალოგიური პრინციპი მოქმედებს ავტოგანვადების შემთხვევაშიც.
ყველა სახის სესხები შეუფერხებლად გაიცემა `თიბისი ბანკში~. სესხების წლიური პროცენტი საშუალოდ 17%-ია. ბანკი გარანტად სოციალურ უზრუნველყოფას ითხოვს, რაც გულისხმობს ბინას, მანქანას და პირადი მოხმარების ნივთებს. გარანტად არ მიიღება ძვირფასი ლითონები. `პროკრედიტ ბანკი~ მომხმარებლებს სამომხმარებლო და ბიზნეს სესხებს საშუალო წლიური 36%-ით სთავაზობს. ბანკი 4000$-ზე (ექვივალენტი ლარებში) მეტი ღირებულების სესხის აღების შემთხვევაში გარანტად ბინას ან მანქანას ითხოვს.
`ტაოპრივატბანკი~ მიკრო და ექსპრესს სესხებს სთავაზობს მომხმარებლებს. სესხების წლიური საპროცენტო განაკვეთი 26%-ია. პროცენტის ვადის დარღვევის შემთხვევაში მომხმარებელი აღებული თანხის 1%-ს იხდის დაამტებით.
მიკროსაფინანსო ბანკი `კონსტანტა~ ამჟამად მხოლოდ ბიზნესს სესხს გასცემს, საშუალო წლიური 26%-ით.
როგორც აღმოჩნდა, ვაგზლის მიმდებარე ტერიტორიაზე არსებულ ბაზრობაზე მოვაჭრეთა უმრავლესობა სარგებლოს სესხით. მათი დიდი ნაწილი უპირატესობას ანიჭებს `პროკრედიტ ბანკს~. ამის მიზეზად ისინი ბანკის სანდოობას და, პროცენტის გადაცილების შემთხვევაში, პროცენტის სიმცირეს ასახელებენ.
გამოკითხულთა უმეტესობა სესხის პირობებსა და მის საპროცენტო განაკვეთის შესახებ ზუსტ ინფორმაცის არ ფლობს და გაურკვევლობაშია, რასაც ხშირად მოყვება პრობლემები. გასული წლის გაზაფხულზე საპრეზიდენტო ინიციატივის ფარგლებში, წვრილ მეწარმეთა დასახმარებელი პროგრამით `თიბისი ბანკმა~ მცირე ბიზნესის მწარმოებლებს 1000 ლარიანი სესხი შესთავაზა. სესხი დაბალ საპრეცონტო განაკვეთს გულისხმობდა. გარდა ამისა, მომხმარებლებს თანხის პერიოდულად გამოტანის საშუალებას აძლავდა, რასაც მცირე ბიზნესის განვითარებისთვის ხელი უნდა შეეწყო. თანხის ნაწილის გამოტანის შემთხვევში ფიქსირებულ პროცენტთან ერთად, მომხმარებელს დამატებით გამოტანილი თანხის 0,5% გადახდა უწევს.
51 წლის ნათელა ომიაძე ბაზრობაზე უკვე 12 წელია ვაჭრობს. სესხის პირობებში გაუკვევლობის გამო, მან დიდი ზარალი ნახა, რაც გამოიხატება დაგროვილი პროცენტებში და ჯარიმებში, რომელიც მას პროცენტის გადაუხდელობის გამო ყოველდღიურად ემატება. `დახმარების ნაცვლად, ისეთ დღეში ჩამაგდეს, სახლს როდის გამიყიდიან არ ვიცი. ჩემი ხსნა ამ `უთავო მხედარის~, სააკაშვილისა და მაგისი მთავრობის წასვლაშია მხოლოდ და მეც მაგის იმედითღა ვარ~, _ ჩივის ნათელა ომიაძე.
`საქართვლოს ბანკმა~ `ორეინჯ ბარათიდან~ მოხმარებული თანხის გადაუხდელობის გამო, სახლი უკვე გაუყიდა ბაზრობაზე მოვაჭრე ციცინო აკობიას.
განსაკუთრებით ცუდ მდგომარეობაში არიან ის მომხმარებლები, ვისაც სესხი დაბალი კურსის გამო ევროში ჰქონდა გამოტანილი. ევროს გამყარებამ მათი პროცენტი მნიშვნელოვნად გაზარდა.
მსგავსი შემთხვევებისა და მაღალი საპროცენტო განაკვეთის გამო, მოვაჭრეები საბანკო სესხებს ერიდებიან. ბაზრობაზე ერთ გავრცელებულ ხუმრობასაც გაიგონებთ: `ადრე ერთმანეთს ვლოცავდით, ციხესა და საავადმყოფოს გაშოროს ღმერთმაო, ახლა ვხუმრობთ ბანკის სესხს გაშოროს ღმერთმაო,~ _ ხუმრობენ მოვაჭრეები და აქვე გვაფრთხილებენ _ `უიარაღო ყაჩაღი თუ გაიგონეთ, არ შეშინდეთ, ის ნიშნავს, რომ ბანკებზე ვლაპარაკობთ.~
მართალია, მოვაჭრეებს ბანკების მიმართ პრეტენზიები აქვთ, მაგრამ ისინი იმასაც ამბობენ, რომ შექმნილ სიტუაციაში არც ბანკები არიან დამნაშავენი. მათ ისიც იციან, რომ ბანკები თავიანთ საქმეს აკეთებენ და, ბუნებრივია, მოვაჭრეებს არავინ აიძულებთ სესხის აღებას. ისიც ლოგიკურია, რომ ბანკმა სესხზე პროცენტი უნდა მიიღოს.
ნინო თოფურიძე
`ვერსია`
18-19 თებერვალი, 2009 წ.
ბოლო დროს ბანკებიდან სესხის გამოტანა ცხოვრების ჩვეულებრივ წესად იქცა. სესხები განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია მცირე ბიზნესის მქონე ადამიანებისთვის. `ვერსია~ დაინტერესდა ეკონომიკური კრიზისის ფონზე რამდენად ეხმარება ბანკი მომხმარებელს და ეს თანამშრომლობა რამდენად უწყობს ხელს მცირე ბიზნესის განვითარებას.
ამ მიზნით `ვერსიამ~ ვაგზლის მიმდებარე ტერიტორიაზე არსებულ ბაზრობაზე 100 მოვაჭრეს მიმართა შეკითხვით: `გაქვთ თუ არა ბანკიდან სესხი აღებული?~
შედეგები შემდეგნაირად გადანაწილდა:
56 % მაქვს;
26 % არ მაქვს;
18 მქონდა;
ამ დროისთვის ბანკები სესხებს თითქმის შეუფერხებლად გასცემენ.
`საქართველოს ბანკი~ აგრარულ, მიკროსაფინანსო, სამომხმარებლო და იპოთეკურ სესხებს გასცემს, მოქმდებს ავტოგანვადების სისტემაც. სესხების წლიური საშუალო პროცენტი 16-20%-ია, ზოგიერთ შემთხვევაში კი სესხის პროცენტი მომხმარებლის ხელფასზე, თანხის რაოდენობასა და სესხის ხანგრძლივობაზეა დამოკიდებული.
`საქართველოს ბანკი~ იპოთეკურ სესხზე გარანტად სარემონტო ბინას ან იმ სახლს ითხოვს, რომლის შესაძენადაც ხდება თანხის გამოტანა. ანალოგიური პრინციპი მოქმედებს ავტოგანვადების შემთხვევაშიც.
ყველა სახის სესხები შეუფერხებლად გაიცემა `თიბისი ბანკში~. სესხების წლიური პროცენტი საშუალოდ 17%-ია. ბანკი გარანტად სოციალურ უზრუნველყოფას ითხოვს, რაც გულისხმობს ბინას, მანქანას და პირადი მოხმარების ნივთებს. გარანტად არ მიიღება ძვირფასი ლითონები. `პროკრედიტ ბანკი~ მომხმარებლებს სამომხმარებლო და ბიზნეს სესხებს საშუალო წლიური 36%-ით სთავაზობს. ბანკი 4000$-ზე (ექვივალენტი ლარებში) მეტი ღირებულების სესხის აღების შემთხვევაში გარანტად ბინას ან მანქანას ითხოვს.
`ტაოპრივატბანკი~ მიკრო და ექსპრესს სესხებს სთავაზობს მომხმარებლებს. სესხების წლიური საპროცენტო განაკვეთი 26%-ია. პროცენტის ვადის დარღვევის შემთხვევაში მომხმარებელი აღებული თანხის 1%-ს იხდის დაამტებით.
მიკროსაფინანსო ბანკი `კონსტანტა~ ამჟამად მხოლოდ ბიზნესს სესხს გასცემს, საშუალო წლიური 26%-ით.
როგორც აღმოჩნდა, ვაგზლის მიმდებარე ტერიტორიაზე არსებულ ბაზრობაზე მოვაჭრეთა უმრავლესობა სარგებლოს სესხით. მათი დიდი ნაწილი უპირატესობას ანიჭებს `პროკრედიტ ბანკს~. ამის მიზეზად ისინი ბანკის სანდოობას და, პროცენტის გადაცილების შემთხვევაში, პროცენტის სიმცირეს ასახელებენ.
გამოკითხულთა უმეტესობა სესხის პირობებსა და მის საპროცენტო განაკვეთის შესახებ ზუსტ ინფორმაცის არ ფლობს და გაურკვევლობაშია, რასაც ხშირად მოყვება პრობლემები. გასული წლის გაზაფხულზე საპრეზიდენტო ინიციატივის ფარგლებში, წვრილ მეწარმეთა დასახმარებელი პროგრამით `თიბისი ბანკმა~ მცირე ბიზნესის მწარმოებლებს 1000 ლარიანი სესხი შესთავაზა. სესხი დაბალ საპრეცონტო განაკვეთს გულისხმობდა. გარდა ამისა, მომხმარებლებს თანხის პერიოდულად გამოტანის საშუალებას აძლავდა, რასაც მცირე ბიზნესის განვითარებისთვის ხელი უნდა შეეწყო. თანხის ნაწილის გამოტანის შემთხვევში ფიქსირებულ პროცენტთან ერთად, მომხმარებელს დამატებით გამოტანილი თანხის 0,5% გადახდა უწევს.
51 წლის ნათელა ომიაძე ბაზრობაზე უკვე 12 წელია ვაჭრობს. სესხის პირობებში გაუკვევლობის გამო, მან დიდი ზარალი ნახა, რაც გამოიხატება დაგროვილი პროცენტებში და ჯარიმებში, რომელიც მას პროცენტის გადაუხდელობის გამო ყოველდღიურად ემატება. `დახმარების ნაცვლად, ისეთ დღეში ჩამაგდეს, სახლს როდის გამიყიდიან არ ვიცი. ჩემი ხსნა ამ `უთავო მხედარის~, სააკაშვილისა და მაგისი მთავრობის წასვლაშია მხოლოდ და მეც მაგის იმედითღა ვარ~, _ ჩივის ნათელა ომიაძე.
`საქართვლოს ბანკმა~ `ორეინჯ ბარათიდან~ მოხმარებული თანხის გადაუხდელობის გამო, სახლი უკვე გაუყიდა ბაზრობაზე მოვაჭრე ციცინო აკობიას.
განსაკუთრებით ცუდ მდგომარეობაში არიან ის მომხმარებლები, ვისაც სესხი დაბალი კურსის გამო ევროში ჰქონდა გამოტანილი. ევროს გამყარებამ მათი პროცენტი მნიშვნელოვნად გაზარდა.
მსგავსი შემთხვევებისა და მაღალი საპროცენტო განაკვეთის გამო, მოვაჭრეები საბანკო სესხებს ერიდებიან. ბაზრობაზე ერთ გავრცელებულ ხუმრობასაც გაიგონებთ: `ადრე ერთმანეთს ვლოცავდით, ციხესა და საავადმყოფოს გაშოროს ღმერთმაო, ახლა ვხუმრობთ ბანკის სესხს გაშოროს ღმერთმაო,~ _ ხუმრობენ მოვაჭრეები და აქვე გვაფრთხილებენ _ `უიარაღო ყაჩაღი თუ გაიგონეთ, არ შეშინდეთ, ის ნიშნავს, რომ ბანკებზე ვლაპარაკობთ.~
მართალია, მოვაჭრეებს ბანკების მიმართ პრეტენზიები აქვთ, მაგრამ ისინი იმასაც ამბობენ, რომ შექმნილ სიტუაციაში არც ბანკები არიან დამნაშავენი. მათ ისიც იციან, რომ ბანკები თავიანთ საქმეს აკეთებენ და, ბუნებრივია, მოვაჭრეებს არავინ აიძულებთ სესხის აღებას. ისიც ლოგიკურია, რომ ბანკმა სესხზე პროცენტი უნდა მიიღოს.
მოვაჭრეების განმარტებით, მათი პრობლემების შექმნის მიზეზი ვაჭრობის შემცირება და ქვეყანაში შემქნილი არამყარი ეკონომიკური სიტუაციაა. მათი აზრით, საქართველოში ეკონომიკური კრიზისი მსოფლიო ეკონომიკურ კრიზისზე ბევრად ადრე, აგვისტოს მოვლენების შემდეგ დაიწყო, რაც იმაში გამოიხატა, რომ შემცირდა მყიდველთა რიცხვი, ბანკებში შეწყდა სესხების გაცემა და გაიზარდა საპროცენტო განაკვეთი.
მოვაჭრეთა პროგნოზით, სიტუაციის გაგრძელების შემთხვევაში მცირე მეწარმეები გაკოტრების პირას აღმოჩნდებიან.
მოვაჭრეთა პროგნოზით, სიტუაციის გაგრძელების შემთხვევაში მცირე მეწარმეები გაკოტრების პირას აღმოჩნდებიან.
1 comments:
Hello
It has a nice blog.
Sorry not write more, but my English is bad writing.
A hug from my country, Portugal
Post a Comment